ar ar
eae eae
pomyślał: Depesza?, poczem zapy pomyślał: Depesza?, poczem zapy
Wszedł we wrota i na wszelki czas gdy Höhnburg dął w miechy, Wszedł we wrota i na wszelki czas gdy Höhnburg dął w miechy,
Po co przyjechalem? Otóż... Po co przyjechalem? Otóż...
wysuwając ciągle i cofając głowę wysuwając ciągle i cofając głowę
wypadek zapytał jeszcze raz, czy wypadek zapytał jeszcze raz, czy
głosie Ottona zadźwięczał głosie Ottona zadźwięczał
Kto tam? Kto tam?
nie nadeszła dla niego depesza. za balustradę chóru, jak kukła. nie nadeszła dla niego depesza. za balustradę chóru, jak kukła.
szloch — otóż przybywam, ponio- szloch — otóż przybywam, ponio-
Ale Leimbach oświadczył, że ten Ale Leimbach oświadczył, że ten
Gospodarz wyjaśnił mu, że w tej Gospodarz wyjaśnił mu, że w tej
waż tak mi się podoba! Cóż ci na waż tak mi się podoba! Cóż ci na
odpowie- odpowie-
To ja, Robereie To ja, Robereie
małej wiosczynie niema służby te- człowiek tam na górze nie gra fugi małej wiosczynie niema służby te- człowiek tam na górze nie gra fugi
myśl przychodzi, Robercie? Co so- myśl przychodzi, Robercie? Co so-
dział głos. dział głos.
legrafłcznej między godziną 7-ą Bacha, lecz że komponuje życlo- legrafłcznej między godziną 7-ą Bacha, lecz że komponuje życlo-
bie znowu ubrdaleś? bie znowu ubrdaleś?
wieczorem i 7-ą rano. Wtedy po- rysy, jak to zresztą czynią wszy- wieczorem i 7-ą rano. Wtedy po- rysy, jak to zresztą czynią wszy-
Krew w nim zastygła. Byl Krew w nim zastygła. Byl
Cuego Cuego
Dlacjego tu jesteś? Dlacjego tu jesteś?
scy wybitni pianiści. W następne, scy wybitni pianiści. W następne,
więc więc
wrócił Robert do swego pierwsze- wrócił Robert do swego pierwsze-
glos jego brata Ottona. glos jego brata Ottona.
chcesz odemnie? Wyjm, słyszysz, chcesz odemnie? Wyjm, słyszysz,
chwili Robert już znajdował się chwili Robert już znajdował się
go przypuszczenia. go przypuszczenia.
już pojechał za nim, już był tutaj, już pojechał za nim, już był tutaj,
wyjm ręce z kieszeni! wyjm ręce z kieszeni!
Udał się do ’swego pokoju, gdzie między szynami kolejowemi, na Udał się do ’swego pokoju, gdzie między szynami kolejowemi, na
aby wykonać swe straszne dzieło. aby wykonać swe straszne dzieło.
tle wolnej okolicy, z czerwonym tle wolnej okolicy, z czerwonym
w ubraniu rzucił się na łóżko. w ubraniu rzucił się na łóżko.
Całe szczęście, że drzwi były za Całe szczęście, że drzwi były za
Otton spojrzał mu prostow Otton spojrzał mu prostow
Cchiał odpocząć godzinę, bowiem sztandarem w ręku. Nieprzerwanie Cchiał odpocząć godzinę, bowiem sztandarem w ręku. Nieprzerwanie
twarz. W pierwszej chwili wyda- twarz. W pierwszej chwili wyda-
mknięte. mknięte.
minęła już północ, a potem pójść powiewał tym sztandarem i wresz minęła już północ, a potem pójść powiewał tym sztandarem i wresz
wał się nie rozumieć, o co chodzi. wał się nie rozumieć, o co chodzi.
Czy można wejść? — zapyta Czy można wejść? — zapyta
na dworzec. Nie zgasił światła i cie wbił go w kurhan, pod którym na dworzec. Nie zgasił światła i cie wbił go w kurhan, pod którym
Następnie jednak z przesadną Następnie jednak z przesadną
Otton. Ale zanim Robert zdąży Otton. Ale zanim Robert zdąży
pochowana była Alberta. Następ pochowana była Alberta. Następ
przez okno, leżące naprzeciwko przez okno, leżące naprzeciwko
gwałtownością wyrwał obie ręce z gwałtownością wyrwał obie ręce z
odpowiedzieć, drzwi się otworzyły, odpowiedzieć, drzwi się otworzyły,
łóżka, wyglądał w ciemną noc. Wi nie ruszył wąską ścieżyną górsk. łóżka, wyglądał w ciemną noc. Wi nie ruszył wąską ścieżyną górsk.
kieszeni futra, potrząsnął głową kieszeni futra, potrząsnął głową
bowiem Robert zapomnial je za- bowiem Robert zapomnial je za-
przez cudną, nibieską noc zimową przez cudną, nibieską noc zimową
dzłał jedynie niebo i samotny dzłał jedynie niebo i samotny
i skrzywił się, jakgdyby chciał się i skrzywił się, jakgdyby chciał się
Wreszcie słedział, odświeżony, mknać. Wreszcie słedział, odświeżony, mknać.
wierzchołek góry, nad którym mi wierzchołek góry, nad którym mi
roześmiać, poczem zagryzł wargi 1 roześmiać, poczem zagryzł wargi 1
gała gwiazda. Na wieży kościelnej ciesząc się z oczekującej go pracy, gała gwiazda. Na wieży kościelnej ciesząc się z oczekującej go pracy,
powiedział: powiedział:
Czego chcesz? — zapytal nie Czego chcesz? — zapytal nie
w biurze, gdy nagle gwałtownie w biurze, gdy nagle gwałtownie
wybiło wpół do pierwszej, a głos wybiło wpół do pierwszej, a głos
szczęśliwiec z rozszerzonemi źreni- szczęśliwiec z rozszerzonemi źreni-
Widocznie śnisz, Robercie. Widocznie śnisz, Robercie.
zapukano do drzwi. Wiedział odra zapukano do drzwi. Wiedział odra
dzwonu rozlegał się długo, jakgdy dzwonu rozlegał się długo, jakgdy
cami, a przytem z prawdziwą udrę cami, a przytem z prawdziwą udrę
Przyjdź do siebie! To ja, Robercie, Przyjdź do siebie! To ja, Robercie,
by noc wydać go nie chciała; głos zu, że to może być tylko mąż Al by noc wydać go nie chciała; głos zu, że to może być tylko mąż Al
ką zdawał sobie sprawę, że obie ką zdawał sobie sprawę, że obie
twój brat, twój przyjaciel. Co c twój brat, twój przyjaciel. Co c
ten stawał się coraz głośniejszy, a berty, który przychodzł, aby zażą ten stawał się coraz głośniejszy, a berty, który przychodzł, aby zażą
powieki byly jeduakowo rozwarte. plae w glowie? Tw6l brat, powieki byly jeduakowo rozwarte. plae w glowie? Tw6l brat,
dać od niego zdania rachunku z te dać od niego zdania rachunku z te
wreszcje huczał, jak organy, wreszcje huczał, jak organy,
Robercie. Wierzaj mi, zaufaj, prze Robercie. Wierzaj mi, zaufaj, prze
go, co uczynił. Ale był zdecydowa- go, co uczynił. Ale był zdecydowa-
Otton stal naprzeciwko niego Otton stal naprzeciwko niego
wielkim, zresztą zupełnie opustosza wielkim, zresztą zupełnie opustosza
w drzwiach, w futrze i grubym sza cież to niemożliwe, abyś myślał... w drzwiach, w futrze i grubym sza cież to niemożliwe, abyś myślał...
ny nie otwierać. Natomiast opuści ny nie otwierać. Natomiast opuści
łym kościele kroczył Robert łym kościele kroczył Robert
pokój przez przeciwległe drzwł 1 pokój przez przeciwległe drzwł 1
lu dokoła szyi. Mówił szybko: lu dokoła szyi. Mówił szybko:
Brakło mu słów. W jego oczach Brakło mu słów. W jego oczach
d-rem Leimbachem, a przy orga¬ d-rem Leimbachem, a przy orga¬
pobiegł przed siebie przez niezlicze pobiegł przed siebie przez niezlicze
nach, niewidoczny, ale w umyśle nach, niewidoczny, ale w umyśle
Powiedziano mi na dole, że malował się lęk, współczucie i mi- Powiedziano mi na dole, że malował się lęk, współczucie i mi-
lośé bez granic. Ale brat widział lośé bez granic. Ale brat widział
Roberta zupełnie wyraźny, siedział ne sale i pokoje; w każdym z nich Roberta zupełnie wyraźny, siedział ne sale i pokoje; w każdym z nich
chcłałeś pójść o 2-ej ua dworzec, chcłałeś pójść o 2-ej ua dworzec,
w tym wilgotnym połysku wzroku w tym wilgotnym połysku wzroku
pianista z nocnego lokalu, pod-ały stoły, przy każdym stale sie- pianista z nocnego lokalu, pod-ały stoły, przy każdym stale sie-
nia nia
bezczelność, grożbę i émierć. Ot¬ bezczelność, grożbę i émierć. Ot¬
ton z kolei, wstrząśnięty do glębi ton z kolei, wstrząśnięty do glębi
wyrazem przerażenia na obliczu wyrazem przerażenia na obliczu
brata, zbliżył się do niego, by, go brata, zbliżył się do niego, by, go
JWAG JWAG
objąć i w serdecznym uścisku za- objąć i w serdecznym uścisku za-
pewnić o swej milości. Ale Robert, pewnić o swej milości. Ale Robert,
Dziwimy się wciąż, gdy poeta, od przesądu, że śmierć sama z sie na myśl łątki - jednodniówki, któ- Dziwimy się wciąż, gdy poeta, od przesądu, że śmierć sama z sie na myśl łątki - jednodniówki, któ-
czując na szyi chlodne ręce brata, czując na szyi chlodne ręce brata,
rych przeznaczeniem był lot bez rych przeznaczeniem był lot bez
ch ch
który nam stworzył świat przepy- bie oznacza już coś smutnego. Jest który nam stworzył świat przepy- bie oznacza już coś smutnego. Jest
nie wątpił już, że nadeszła chwila nie wątpił już, że nadeszła chwila
to raczej coś tak wybitnie natural- trocki od jednego odpływu do na to raczej coś tak wybitnie natural- trocki od jednego odpływu do na
ki¬ ki¬
chu, wspaniałości i subtelnego uży) chu, wspaniałości i subtelnego uży)
napaene grego napaene grego
najwyższego, najwyższego,
nego, że w obrębie dzieła sztuki stępnego przypływu na wybrzeżu nego, że w obrębie dzieła sztuki stępnego przypływu na wybrzeżu
cia, ukazuje się nam, jako ze- cia, ukazuje się nam, jako ze-
niebezpieczeństwa, przed którem niebezpieczeństwa, przed którem
wnętrznie zaniedbany cygan, gdy może posłużyć podstawą zarówno a które wmawiają w siebie, że wi wnętrznie zaniedbany cygan, gdy może posłużyć podstawą zarówno a które wmawiają w siebie, że wi
wia wia
bronić się należy wszelkimi istnie- bronić się należy wszelkimi istnie-
działy, jak morze wyschlo, ponie- działy, jak morze wyschlo, ponie-
autor książki o wielkiej powadze do wesolości, jak do glębokjego autor książki o wielkiej powadze do wesolości, jak do glębokjego
jącymi sposobami. Ostrożnie polo- jącymi sposobami. Ostrożnie polo-
wstrząsu. Im dalszą jest dla nas waż nie doczekały następnego wstrząsu. Im dalszą jest dla nas waż nie doczekały następnego
etycznej jest w życiu powierzchow etycznej jest w życiu powierzchow
żył w kieszeni rękę na cynglu re¬ żył w kieszeni rękę na cynglu re¬
pruyabynn. pruyabynn.
pewna postać, im bardziej odsunię pewna postać, im bardziej odsunię
nym, frywolnym człowiekjem, gdy nym, frywolnym człowiekjem, gdy
wolweru i podczas gdy brat go wolweru i podczas gdy brat go
r. r.
ta została od roli epizodu, tem ta została od roli epizodu, tem
twórca dzieła, przepełnionego twórca dzieła, przepełnionego
obejmował przystawił lufe do pier- obejmował przystawił lufe do pier-
łatwiej możemy etanąć na tym łatwiej możemy etanąć na tym
nie nie
azlachetnością i miłością blżniego azlachetnością i miłością blżniego
Niezbednym warunkiem dramatu Niezbednym warunkiem dramatu
si Ottona, który dopiero teraz m si Ottona, który dopiero teraz m
punkcje widzenia, prawdopodobnie punkcje widzenia, prawdopodobnie
Fea Fea
okazuje się egoistą o ciasnym ho okazuje się egoistą o ciasnym ho
jest istnienie określonego światopo jest istnienie określonego światopo
uważyl, jakle zamiary ma Robert. uważyl, jakle zamiary ma Robert.
dlatego, ponieważ od tej usunięte dlatego, ponieważ od tej usunięte
ryzoncie. W przystępie rozczarowa ryzoncie. W przystępie rozczarowa
glądu i przyjęcie pewnych stałych glądu i przyjęcie pewnych stałych
Ale w chwili, gdy to ujrzał i sleg Ale w chwili, gdy to ujrzał i sleg
ryh ryh
postaci nie biegnie do nas tyle ni¬ postaci nie biegnie do nas tyle ni¬
nia jesteśmy skłonni uważać takich nia jesteśmy skłonni uważać takich
nał po lufe, by ja odwrócić od sie¬ nał po lufe, by ja odwrócić od sie¬
ci asocjalnych, wiążących ją z na- etycznych zasad i wartości. Abso- ci asocjalnych, wiążących ją z na- etycznych zasad i wartości. Abso-
orv orv
pisarzy za oszustów, lub zakłama- pisarzy za oszustów, lub zakłama-
lutnie nie chodzi, by na początku lutnie nie chodzi, by na początku
bie i zawołać o pomoc, kula prze- bie i zawołać o pomoc, kula prze-
nt nt
szem życiem. Smierć Hamleta szem życiem. Smierć Hamleta
ne indywidua. ne indywidua.
dramatu akceptować myt, a w dal- dramatu akceptować myt, a w dal-
szyła jego serce i bez słowa zwalił szyła jego serce i bez słowa zwalił
wrusza nas tragicznie, a śmierć Po wrusza nas tragicznie, a śmierć Po
ea ea
Krzywdzimy ich takim sądem Krzywdzimy ich takim sądem
szym ciągu podawać go w wątpli szym ciągu podawać go w wątpli
się, jak kłoda, na podłogę. się, jak kłoda, na podłogę.
lonjusza conajwyżej tragłkomicz- lonjusza conajwyżej tragłkomicz-
Nie aa to bynajmniej oszuści, a po Nie aa to bynajmniej oszuści, a po
wość; nie uchodzi również rozpo- wość; nie uchodzi również rozpo-
A Robert, nie uéwiadamiając so¬ A Robert, nie uéwiadamiając so¬
01). prostu literaci, których metoda nie. W ten sam sposób, może jesz 01). prostu literaci, których metoda nie. W ten sam sposób, może jesz
ścieranie nad akcją dramatyczną ścieranie nad akcją dramatyczną
cze większym stopniu tragikomic- cze większym stopniu tragikomic-
bie jeszcze swego czynu, a dopie- bie jeszcze swego czynu, a dopie-
tworzenia toczy się w dwuch eta tworzenia toczy się w dwuch eta
nieba o zupełnie określonych efek- nieba o zupełnie określonych efek-
k1“. k1“.
ro przeczuwając, jaka okropnoćć ro przeczuwając, jaka okropnoćć
pach; idąc za popędem wewnętrz- nie, acz czasami wzruszająco pach; idąc za popędem wewnętrz- nie, acz czasami wzruszająco
tach éwietlnych i innych wiasnoś tach éwietlnych i innych wiasnoś
etc. etc.
działa na nas émierć w teatrze ma- działa na nas émierć w teatrze ma-
się stała, przebiegt obok trupa bra się stała, przebiegt obok trupa bra
nego nakazu zaczynają od tego, nego nakazu zaczynają od tego,
ciach, a nastepnie obniżanie tego ciach, a nastepnie obniżanie tego
rjonetek. Naez ból z powodu rjonetek. Naez ból z powodu
ta, zbłegl ze schodów, przez podwó ta, zbłegl ze schodów, przez podwó
zna zna
przedewezystkiem stwarzają po przedewezystkiem stwarzają po
nieba, niby ruchomego sufltu, lub nieba, niby ruchomego sufltu, lub
śmierci marjonetki, jaki odczuwa śmierci marjonetki, jaki odczuwa
rze na opustoszały rynek, poczem rze na opustoszały rynek, poczem
stać poety, który nadaje się do te stać poety, który nadaje się do te
eg eg
wogóle je przerwać, ukazując nie wogóle je przerwać, ukazując nie
wiecznie w nas bijące serce dziec wiecznie w nas bijące serce dziec
puścił się szosą w szczere. pole, puścił się szosą w szczere. pole,
go, by ze swej stworzonej przez go, by ze swej stworzonej przez
skończonoćć nierozwiązanych i nie skończonoćć nierozwiązanych i nie
89: 89:
ka, zostaje przez naszą logike ka, zostaje przez naszą logike
drepcąc w wysokim śniegu. Zrzu- drepcąc w wysokim śniegu. Zrzu-
nich istoty zrodzić dzieło, którego nich istoty zrodzić dzieło, którego
roawiązalnych zagadnień. Nie u roawiązalnych zagadnień. Nie u
re“ re“
dorosłych ludzi natychmiast prze dorosłych ludzi natychmiast prze
cił palto, które mu przeszkadzało cił palto, które mu przeszkadzało
nie mogłaby stworzyć ich własna nie mogłaby stworzyć ich własna
transponowany na wesołość. Dzie-d, gdy na Początku dramatu transponowany na wesołość. Dzie-d, gdy na Początku dramatu
ote ote
w biegu, i pędził przed sieble, opa¬ w biegu, i pędził przed sieble, opa¬
przyjmuje się, jako bezwzględnie przyjmuje się, jako bezwzględnie
nabura. nabura.
je się tak dlatego, że te uczciwe je się tak dlatego, że te uczciwe
n n
nowany jedynie myślą, by nigdy nowany jedynie myślą, by nigdy
Wprawdzie prawda jest tak nie- Wprawdzie prawda jest tak nie-
istniejącą, wolną wolę, wine,, od istniejącą, wolną wolę, wine,, od
marjonetki, w przeciwieństwie do marjonetki, w przeciwieństwie do
nie wrócié do przytomności, pę nie wrócié do przytomności, pę
gree¬ gree¬
odpartym pierwiastkiem, że nawet odpartym pierwiastkiem, że nawet
powiedzialnoćć sumienie, a wię powiedzialnoćć sumienie, a wię
dził przez dźwięczącą, niebieską dził przez dźwięczącą, niebieską
najpoważniejsze, w ten sposób niektórych pozornie tragiczych po najpoważniejsze, w ten sposób niektórych pozornie tragiczych po
podporządkowuje się świat pew- podporządkowuje się świat pew-
b6 b6
staci, które czasami są niczem wię staci, które czasami są niczem wię
noc, która nie powinna się była ni- noc, która nie powinna się była ni-
stworzone dzieła w pewnych punk- stworzone dzieła w pewnych punk-
wel wel
tach, a czasami w calej ewojej li- cej, jak nieuczciwemi marjonetka-m prawom etycznym — a tach, a czasami w calej ewojej li- cej, jak nieuczciwemi marjonetka-m prawom etycznym — a
gdy dla niego skończyć. I wiedział, gdy dla niego skończyć. I wiedział,
koniec zwątpić w istnienie tych koniec zwątpić w istnienie tych
xa xa
mi, zgóry rezygnują ze stwarza- mi, zgóry rezygnują ze stwarza-
praw i widzieć świat pod wyłączną że już tysiąc razy pędził tą samą praw i widzieć świat pod wyłączną że już tysiąc razy pędził tą samą
nij, zdradzają tajemncę swego nij, zdradzają tajemncę swego
drogą i że przeznaczone mu było drogą i że przeznaczone mu było
26) 26)
pochodzenia, chocłażby tylko przez nia zludzenia, jakoby przedstawia pyczynowoc. Ody akro pochodzenia, chocłażby tylko przez nia zludzenia, jakoby przedstawia pyczynowoc. Ody akro
jeszcze tysiąc razy nią przebiegać jeszcze tysiąc razy nią przebiegać
dziwny niesmak, który wzmóc cię ły locy indz. dziwny niesmak, który wzmóc cię ły locy indz.
bata, dźwigający olbrzymi ciężar, bata, dźwigający olbrzymi ciężar,
rzuca go naglo i daje publiczności aż do wieczności przez dzwięczące, rzuca go naglo i daje publiczności aż do wieczności przez dzwięczące,
może do oporu, s nawet do wetrę może do oporu, s nawet do wetrę
niebieskie noce. niebieskie noce.
tu. A w każdym wypadku taki tu. A w każdym wypadku taki
do zrozumienia, że to był tylko re do zrozumienia, że to był tylko re
Niektórzy recenzenci znajdują Niektórzy recenzenci znajdują
utwór szybciej zapadnie w otchłań utwór szybciej zapadnie w otchłań
kwizyt, można to uważać za uda- kwizyt, można to uważać za uda-
W odleglości siedmiu godzin dro W odleglości siedmiu godzin dro
szczególną przyjemność w stwier szczególną przyjemność w stwier
ny żart błazeński. Ale takim żar- ny żart błazeński. Ale takim żar-
zapomnienja, niż te inne utwory zapomnienja, niż te inne utwory
gi od miejscowości, z której uciekł, gi od miejscowości, z której uciekł,
dzaniu zdecydowanego cofania się dzaniu zdecydowanego cofania się
które zrodził bezpośrednio genjusz które zrodził bezpośrednio genjusz
tem błazeńskim staje się również tem błazeńskim staje się również
znaleziono na trzeci dzień jego tru znaleziono na trzeci dzień jego tru
w rozwoju pewnego autora, gdy w rozwoju pewnego autora, gdy
dramat, gdy jakaś wysokiej miarj dramat, gdy jakaś wysokiej miarj
nie posługując stę postacią prze- nie posługując stę postacią prze-
pa na kamienistem zboczu. Głowe pa na kamienistem zboczu. Głowe
chodnią, którą wyposażyć musi w w gruncie rzeczy chodzi jedynie o chodnią, którą wyposażyć musi w w gruncie rzeczy chodzi jedynie o
etyczna wartość traci w każdym etyczna wartość traci w każdym
była odrzucona do tylu, ręce po- była odrzucona do tylu, ręce po-
wysokie walory ducha, jakich nie wahania wdół, które istnieją w ży wysokie walory ducha, jakich nie wahania wdół, które istnieją w ży
akcie na wadze, a pod koniec oka- urwieka, a na skro¬ akcie na wadze, a pod koniec oka- urwieka, a na skro¬
ciu każdej twórczej jednostki. W ciu każdej twórczej jednostki. W
zuje się tylko rekwizytem. zuje się tylko rekwizytem.
majduje w sobie. majduje w sobie.
niach i czole widnialy wielkie niach i czole widnialy wielkie
obliczu takich przedwczesnych obliczu takich przedwczesnych
Artur Schnitzler skrzepy krwi. Artur Schnitzler skrzepy krwi.
N adune nuedtnng da vyurale nenedn pogrueionpen penpcbade N adune nuedtnng da vyurale nenedn pogrueionpen penpcbade