jeinem uczuciem.
Nagle ra rodzine Medarda speda cios nowy. Wuj
Ijego Eschenbacher, oskartung zestal o zgromadtarie
w swrm domu amneicyi przeeiw Francuzom, Wyro¬
kiem ssdu wolnmnege sbatany na Smierd i rozsirzs¬
lany. Romentyezay umyst Medarda w tem niesicte¬
scin zunjdoje nong poduiele do zemsty: oto posta¬
nawia on zamerdlowac Napoleon jako spräne,
eszystkich zbrodni a zarazem wyswobadzié przez to
ojczyzne srg od najezdscy. Ale i te jego zamysly
zeslajg pokrzyzowane. Ksiczuiczka Valo-s, w ktöre
zylach plynie krew krölewska, juz dawalej zaprzy¬
siegla zemste Napolenowi i teraz pragnie uzyé Me¬
darda de svoich celöw. Z chwila gdy ona zaczyua
Igo do Zahachu namawisé, Medard wzbranis sie go
dakonaé: Dechre bic li tyiko narzedziem w jej re¬
ku. Wöwczas ksiczeiezka oswiadeza mu, 79 sama
czyn ten sgeld: jak druga Judyta zada Smieré Na¬
velesnowi, oddävzzy mu poprzedoio swg mitosé.
Splatane molywy akeyi Gramatycznej, w tem miej¬
veu znajduig niespedziewane rozwiszanie. W dzie¬
dzincu palacovym Schönbrunnn zebrat sie tium, by
ogladaé Napoleona. W tlumis tym znajduje zie tatze
Medard. Gdy zohaczyl ksietniczke Helene wychodzs¬
ca 2 aparlamentöw cesarza, zaslepiony szalem za¬]
zdrosci, zatapia w jej sercu sztylet. Uwieziosy, od¬
mawia wszelzich zeznan. Sledztwo wykazuje-jednak,
ze kaigzniczka Helena przygotowala zamach nu ce¬
sarza, Medard zas w ten sposöb stal sie jego mima¬
wolnym zbawca. Wobes tego bedzie wolny. Sad wo¬
jenny zada od niege-eswiadezenia, ze nigdy nie be¬
dzie juz godzit-na Zycie Napolenna. Mimo rozpaczli¬
wych prosb matki i braci, Medard oswiadezenia tego
zlozyé nie chce Zycie jego jest juz zlamane, nie
pozestaje mu nic ianego jak smieré ktörg przyjmuje
g rezygnscyn.
Pomyst Mlodego Medarda zaczerpnal Schnitzler
z rzeczywistego zdarzenia historycznego: nieudanego
zamachu Fryderyka Stapsa, m’odego marzyciela, na
Napoleona. Postanowik on zgladzié Napoleona, by
powrócié „woinosé ludzkosci“. Kiedy w Schönbrun¬
nie, podczas toczgcych sie rokowan pokojowych mie¬
dzy Austrya i Napolconem, cesarz wehodzif na scho¬
dy patacu, mlodzlefca o niespokojnym zachowaniu
dostrzezono wsröd grupy Wiedenczyköw, zaareszto¬
wano i znaleziono przy nim wielki nóz kuchenny.
Do zamiaru przyzual sie odrazu. Z polecenia cesa¬
rza, ktöry mial wzglad na jego mlodosé, oswiadczo¬
no mu, Ze bedzie wolny, jesli z’ozy przyrzeczenie,
ze nigdy wiecej nie bedzie godzit na Zyeie Napoleo¬
na. Staps odmöwil; oddano go wtedy pod sad wo¬
Tjenny 1 rözstrzelano.
Krytyka podnoszge obrazowosé sztuki, zwraca je¬
dnnk uwage un uitra romantyczny jej ton, ktéry
sam przez sig nie wystarcza do nalelytego umoty¬
wowania dramatyezuego nawalu zdarzef. Snujg sie
w niej motywy werterowskie, ktörych Schnitzler je¬
dnak art, styeznie w zupelnosci opanowaé nie zdo¬
ia Calosé nie ma jednolitej akcyi, a jej skompliko¬
wane zawiklania nie sa wolne od melodramatycz¬
nych podtwi,ków. Sukces zapewnila jej jednak wspa¬
niala wystawa, w ktérej zwlaszeza zajecie wzbudza¬
Ia nader misterna inscenizacya starowiedenskiego
milien. Alt-Wien wystepuje w niej z calg malo¬
wniczoscig waskich uliczek i wiezye; zdala zaryso¬
wuje sie uroczy Schönbrunn a w kazdej scenie strzelawy.
soko w gére, ponad wszystkiem, szezyt kosciola sw.
Szezepana i nadaje flu dekorncyinemu specyalny ko¬
loryt.
* Przedstawienie trwalo görn siedem godzin.
Zmiany dekoracyjue umozliwilo zastosowanie tuk
zwanej Drehbühne. Role Medarda, pierwotnie prze¬
Mllaczong przez aufora dia Kainza, odegrat Gerasch¬
podkreslajac -umiejeinie egzaltacye i szal mlodzien¬
czy odtwarzanei pizez Siebie postaci.