box 43/24 box 43/24
Schnitzler's Death Schnitzler's Death
12 12
DOBSERVER DOBSERVER
l. österr. behördl. konzessioniertes l. österr. behördl. konzessioniertes
Unternehmen für Zeitungs-Ausschnitte Unternehmen für Zeitungs-Ausschnitte
WIEN, I., WOLLZEILE 11 WIEN, I., WOLLZEILE 11
TELEPHON R-23-0-43 TELEPHON R-23-0-43
Wyeinek zuydaknietun Wyeinek zuydaknietun
NASZ PRZEGLAD NASZ PRZEGLAD
(Warszawa) (Warszawa)
..d... ..d...
...... 193 ...... 193
. .
własnej ziemi — oto konkuzja własnej ziemi — oto konkuzja
Dr. W4. KANFER. Dr. W4. KANFER.
do której autor dochodzi i któ- do której autor dochodzi i któ-
ra czyni go nam, broniącym ra czyni go nam, broniącym
tej płatformy bardzo bliskim. tej płatformy bardzo bliskim.
Ostatnie lata Schnitzlera sa Ostatnie lata Schnitzlera sa
ciche i bez rozgtosu. ciche i bez rozgtosu.
R R
8 8
Powoli zaozyna się zapomi- Powoli zaozyna się zapomi-
nać o tym poecie subteinyn. nać o tym poecie subteinyn.
Sczer urodzii sie dnia 15 reprezentanta nowej, wyłania- czy pize jak edyby fuż zna który nie umle sie narzucać, Sczer urodzii sie dnia 15 reprezentanta nowej, wyłania- czy pize jak edyby fuż zna który nie umle sie narzucać,
maja 1862 r. we Wiedniu maja 1862 r. we Wiedniu
jącej się z mroków przeszłości lazł się na tamtym dajecie. jącej się z mroków przeszłości lazł się na tamtym dajecie.
nie uprawia glośnej autorckla- nie uprawia glośnej autorckla-
adzie jego ojciec, profesor Jar adzie jego ojciec, profesor Jar
teraźniejszości z zakrzeplem teraźniejszości z zakrzeplem
Wymieńmy jeszcze kilka Wymieńmy jeszcze kilka
my, nie potrafi sie przypomi my, nie potrafi sie przypomi
Schitzier byl znanym intes Schitzier byl znanym intes
w starych, formach zacofa w starych, formach zacofa
go bardzlej znanych powieści go bardzlej znanych powieści
nac. nac.
aista. Artur Schmitzler po¬ aista. Artur Schmitzler po¬
niem, uosobientem w postacl jak „Frau Berta niem, uosobientem w postacl jak „Frau Berta
Garlan" Garlan"
Jedna z ostatuich jego po Jedna z ostatuich jego po
swiccil sie rówuież zawodow. swiccil sie rówuież zawodow.
fanatycznego księdza. fanatycznego księdza.
„Daemerseelen“, „Frau Beate „Daemerseelen“, „Frau Beate
wieści, „Teresa" daje nam e¬ wieści, „Teresa" daje nam e¬
lekarskiemu. lekarskiemu.
początkowe początkowe
Swiadczą też o tem jego po Swiadczą też o tem jego po
und ihr Sofm“, „Dr. Craesler und ihr Sofm“, „Dr. Craesler
braz życa kobiety opuszczone braz życa kobiety opuszczone
pralc:ykowal fało (ckarz. Brat pralc:ykowal fało (ckarz. Brat
wieści i nowelki a których Casanovas Heiahrt", Freu-se clęko walczacej wieści i nowelki a których Casanovas Heiahrt", Freu-se clęko walczacej
jego Jujusz jest tez lekarzen jego Jujusz jest tez lekarzen
awłaszcza „Leutnant awłaszcza „Leutnant
Gustl Gustl
lein Else“, „Spiel im Morgen lein Else“, „Spiel im Morgen
byt byt
profcsorem uniwersytetu ute przedstawiający tragiczną wal grauen", by się zatrzymać nle profcsorem uniwersytetu ute przedstawiający tragiczną wal grauen", by się zatrzymać nle
Symptomatycznym dia na- Symptomatycznym dia na-
defsego. Modego Sctmitera ke duchowa młodego oficera defsego. Modego Sctmitera ke duchowa młodego oficera
co dłużej nad jego powieści- co dłużej nad jego powieści-
strojów ostatnich lat Schnitzle strojów ostatnich lat Schnitzle
pociagala jednakowoż Fiteratu- pociagala jednakowoż Fiteratu-
doprowadzonego do samobó doprowadzonego do samobó
„Der Weg. ins Frele“, która in „Der Weg. ins Frele“, która in
ra jest tytul ostatniego jego u- ra jest tytul ostatniego jego u-
ra, która go też wkrôtce zu ra, która go też wkrôtce zu
stwa zabobonnym stwa zabobonnym
konwenan konwenan
teresuje nas jako Zydów. teresuje nas jako Zydów.
tworu, który nazywa się „Die tworu, który nazywa się „Die
pelnie pochlonela. pelnie pochlonela.
sem światowym, zmuszającyn sem światowym, zmuszającyn
W powieści tej Schnitzter W powieści tej Schnitzter
Flucht in die Finsternis Flucht in die Finsternis
Zwrócił na siebie uwage je Zwrócił na siebie uwage je
do pojedynku do pojedynku
wywołal zro wywołal zro
przemówil do nas jako Zyd przemówil do nas jako Zyd
Z Schnitzlerem zeszedt do Z Schnitzlerem zeszedt do
noaktówkam, z których „Ana- noaktówkam, z których „Ana-
zumiale oburzenie soldatesk zumiale oburzenie soldatesk
odczuwający zgroze rozdarcla odczuwający zgroze rozdarcla
grobu poeta 'niezwykle wytwor grobu poeta 'niezwykle wytwor
tol", „Liebetei", „Der grüne Ka nietylko w Niemczech ale i na wewnętrznego psychiki żydow tol", „Liebetei", „Der grüne Ka nietylko w Niemczech ale i na wewnętrznego psychiki żydow
ny, cichy i dyskretny. ny, cichy i dyskretny.
kadu" zyckały mu sławę, o któ całym świecie kadu" zyckały mu sławę, o któ całym świecie
skiej i szukający wyjścla dla skiej i szukający wyjścla dla
Czasy nacze sa zbyt glośne Czasy nacze sa zbyt glośne
rej marzył. W dramatach tych, rej marzył. W dramatach tych,
Miłość i śmieré Miłość i śmieré
oto dwie udręczonego sumienia ży oto dwie udręczonego sumienia ży
zbyt halaśliwe, zbyt jarmarcz- zbyt halaśliwe, zbyt jarmarcz-
pelnych melancholji i cichel re muzy, które stały wiernie przy pelnych melancholji i cichel re muzy, które stały wiernie przy
dowskiego. dowskiego.
ne, by dosłyszano tego glosu ne, by dosłyszano tego glosu
zygnacji prześwietionych zygnacji prześwietionych
boku Schnitzlera i szeptały boku Schnitzlera i szeptały
Schnitzler w tej powieści ni- Schnitzler w tej powieści ni-
przemawającego do nas Ju2 przemawającego do nas Ju2
śmiechen dobronliwym śmiechen dobronliwym
od- od-
mu do ucha ciche słowa, ska mu do ucha ciche słowa, ska
koloryzuje, nie patrzy tylko ró zdali jaklejs odlegej koloryzuje, nie patrzy tylko ró zdali jaklejs odlegej
zwierciadłał Schitzier jedyną pane w mądrości serca kocha- zowemi okularami, lecz zwierciadłał Schitzier jedyną pane w mądrości serca kocha- zowemi okularami, lecz
Umarl pieca Wiednia, któ- Umarl pieca Wiednia, któ-
w swom rodzaju atmosfere jącego, ale podłościa w swom rodzaju atmosfere jącego, ale podłościa
życia strzega bystrem okiem obser- życia strzega bystrem okiem obser-
ry jednakowoż moca swej intu ry jednakowoż moca swej intu
uiedeńska z końca ubeglege uiedeńska z końca ubeglege
zmuszonego wciąż do' masko zmuszonego wciąż do' masko
watora ciemne zakamarki, ma watora ciemne zakamarki, ma
icj ertystycznej, rozleglośe icj ertystycznej, rozleglośe
stulecia. Bohaterami tych joge stulecia. Bohaterami tych joge
wanla się. wanla się.
le ulomności, nieznośne wady le ulomności, nieznośne wady
swych horyzontów. swych horyzontów.
glebia glebia
picrwszych dramatów są picrwszych dramatów są
Smierć podyktowała mu na Smierć podyktowała mu na
żydostwa, narzucone mu w go żydostwa, narzucone mu w go
swej kultury, siłą swej teskno swej kultury, siłą swej teskno
„das süsse Mädel „das süsse Mädel
miod: miod:
lusie lusie
głebszą chyba nowele p. t. „Das głebszą chyba nowele p. t. „Das
ty wyszedł daleko poza rogat ty wyszedł daleko poza rogat
dziewczyna wiedeńska, wie dziewczyna wiedeńska, wie
Sterben“, w której autor Sterben“, w której autor
Wyzwolenle przynieść może ki swego miasta rodzinnego. Wyzwolenle przynieść może ki swego miasta rodzinnego.
dziona za reke przez intuicie trzy slę prosto śmierci w o- tylko odrodzenie żydostwa na dziona za reke przez intuicie trzy slę prosto śmierci w o- tylko odrodzenie żydostwa na
ku miłości i w tej miłości zna ku miłości i w tej miłości zna
dująca jadyna racje swego ist dująca jadyna racje swego ist
nienia, oraz mlody człowiek nienia, oraz mlody człowiek
odwracający się od życia ak- odwracający się od życia ak-
tywnego, niezdołny do narzu- tywnego, niezdołny do narzu-
cenia rpeczywistości swej wo- cenia rpeczywistości swej wo-
li. przeciwstawiający tej rze- li. przeciwstawiający tej rze-
czyistości gest znutenia, u czyistości gest znutenia, u
śmiech madrości dojrzałej, któ śmiech madrości dojrzałej, któ
rej już uic zaimponować nie po rej już uic zaimponować nie po
trafl trafl
Potem rozszerza się widno- Potem rozszerza się widno-
krag Schnitzlera, który w ca- krag Schnitzlera, który w ca-
łym szeregu dramatów („Der łym szeregu dramatów („Der
eusame Weg“. eusame Weg“.
„Zwischen- „Zwischen-
cpidl“. „Das welte Land") da¬ cpidl“. „Das welte Land") da¬
te nam w ramach te nam w ramach
reallzmu reallzmu
psychologicznego, poglębione- psychologicznego, poglębione-
Schnitzler's Death Schnitzler's Death
12 12
DOBSERVER DOBSERVER
l. österr. behördl. konzessioniertes l. österr. behördl. konzessioniertes
Unternehmen für Zeitungs-Ausschnitte Unternehmen für Zeitungs-Ausschnitte
WIEN, I., WOLLZEILE 11 WIEN, I., WOLLZEILE 11
TELEPHON R-23-0-43 TELEPHON R-23-0-43
Wyeinek zuydaknietun Wyeinek zuydaknietun
NASZ PRZEGLAD NASZ PRZEGLAD
(Warszawa) (Warszawa)
..d... ..d...
...... 193 ...... 193
. .
własnej ziemi — oto konkuzja własnej ziemi — oto konkuzja
Dr. W4. KANFER. Dr. W4. KANFER.
do której autor dochodzi i któ- do której autor dochodzi i któ-
ra czyni go nam, broniącym ra czyni go nam, broniącym
tej płatformy bardzo bliskim. tej płatformy bardzo bliskim.
Ostatnie lata Schnitzlera sa Ostatnie lata Schnitzlera sa
ciche i bez rozgtosu. ciche i bez rozgtosu.
R R
8 8
Powoli zaozyna się zapomi- Powoli zaozyna się zapomi-
nać o tym poecie subteinyn. nać o tym poecie subteinyn.
Sczer urodzii sie dnia 15 reprezentanta nowej, wyłania- czy pize jak edyby fuż zna który nie umle sie narzucać, Sczer urodzii sie dnia 15 reprezentanta nowej, wyłania- czy pize jak edyby fuż zna który nie umle sie narzucać,
maja 1862 r. we Wiedniu maja 1862 r. we Wiedniu
jącej się z mroków przeszłości lazł się na tamtym dajecie. jącej się z mroków przeszłości lazł się na tamtym dajecie.
nie uprawia glośnej autorckla- nie uprawia glośnej autorckla-
adzie jego ojciec, profesor Jar adzie jego ojciec, profesor Jar
teraźniejszości z zakrzeplem teraźniejszości z zakrzeplem
Wymieńmy jeszcze kilka Wymieńmy jeszcze kilka
my, nie potrafi sie przypomi my, nie potrafi sie przypomi
Schitzier byl znanym intes Schitzier byl znanym intes
w starych, formach zacofa w starych, formach zacofa
go bardzlej znanych powieści go bardzlej znanych powieści
nac. nac.
aista. Artur Schmitzler po¬ aista. Artur Schmitzler po¬
niem, uosobientem w postacl jak „Frau Berta niem, uosobientem w postacl jak „Frau Berta
Garlan" Garlan"
Jedna z ostatuich jego po Jedna z ostatuich jego po
swiccil sie rówuież zawodow. swiccil sie rówuież zawodow.
fanatycznego księdza. fanatycznego księdza.
„Daemerseelen“, „Frau Beate „Daemerseelen“, „Frau Beate
wieści, „Teresa" daje nam e¬ wieści, „Teresa" daje nam e¬
lekarskiemu. lekarskiemu.
początkowe początkowe
Swiadczą też o tem jego po Swiadczą też o tem jego po
und ihr Sofm“, „Dr. Craesler und ihr Sofm“, „Dr. Craesler
braz życa kobiety opuszczone braz życa kobiety opuszczone
pralc:ykowal fało (ckarz. Brat pralc:ykowal fało (ckarz. Brat
wieści i nowelki a których Casanovas Heiahrt", Freu-se clęko walczacej wieści i nowelki a których Casanovas Heiahrt", Freu-se clęko walczacej
jego Jujusz jest tez lekarzen jego Jujusz jest tez lekarzen
awłaszcza „Leutnant awłaszcza „Leutnant
Gustl Gustl
lein Else“, „Spiel im Morgen lein Else“, „Spiel im Morgen
byt byt
profcsorem uniwersytetu ute przedstawiający tragiczną wal grauen", by się zatrzymać nle profcsorem uniwersytetu ute przedstawiający tragiczną wal grauen", by się zatrzymać nle
Symptomatycznym dia na- Symptomatycznym dia na-
defsego. Modego Sctmitera ke duchowa młodego oficera defsego. Modego Sctmitera ke duchowa młodego oficera
co dłużej nad jego powieści- co dłużej nad jego powieści-
strojów ostatnich lat Schnitzle strojów ostatnich lat Schnitzle
pociagala jednakowoż Fiteratu- pociagala jednakowoż Fiteratu-
doprowadzonego do samobó doprowadzonego do samobó
„Der Weg. ins Frele“, która in „Der Weg. ins Frele“, która in
ra jest tytul ostatniego jego u- ra jest tytul ostatniego jego u-
ra, która go też wkrôtce zu ra, która go też wkrôtce zu
stwa zabobonnym stwa zabobonnym
konwenan konwenan
teresuje nas jako Zydów. teresuje nas jako Zydów.
tworu, który nazywa się „Die tworu, który nazywa się „Die
pelnie pochlonela. pelnie pochlonela.
sem światowym, zmuszającyn sem światowym, zmuszającyn
W powieści tej Schnitzter W powieści tej Schnitzter
Flucht in die Finsternis Flucht in die Finsternis
Zwrócił na siebie uwage je Zwrócił na siebie uwage je
do pojedynku do pojedynku
wywołal zro wywołal zro
przemówil do nas jako Zyd przemówil do nas jako Zyd
Z Schnitzlerem zeszedt do Z Schnitzlerem zeszedt do
noaktówkam, z których „Ana- noaktówkam, z których „Ana-
zumiale oburzenie soldatesk zumiale oburzenie soldatesk
odczuwający zgroze rozdarcla odczuwający zgroze rozdarcla
grobu poeta 'niezwykle wytwor grobu poeta 'niezwykle wytwor
tol", „Liebetei", „Der grüne Ka nietylko w Niemczech ale i na wewnętrznego psychiki żydow tol", „Liebetei", „Der grüne Ka nietylko w Niemczech ale i na wewnętrznego psychiki żydow
ny, cichy i dyskretny. ny, cichy i dyskretny.
kadu" zyckały mu sławę, o któ całym świecie kadu" zyckały mu sławę, o któ całym świecie
skiej i szukający wyjścla dla skiej i szukający wyjścla dla
Czasy nacze sa zbyt glośne Czasy nacze sa zbyt glośne
rej marzył. W dramatach tych, rej marzył. W dramatach tych,
Miłość i śmieré Miłość i śmieré
oto dwie udręczonego sumienia ży oto dwie udręczonego sumienia ży
zbyt halaśliwe, zbyt jarmarcz- zbyt halaśliwe, zbyt jarmarcz-
pelnych melancholji i cichel re muzy, które stały wiernie przy pelnych melancholji i cichel re muzy, które stały wiernie przy
dowskiego. dowskiego.
ne, by dosłyszano tego glosu ne, by dosłyszano tego glosu
zygnacji prześwietionych zygnacji prześwietionych
boku Schnitzlera i szeptały boku Schnitzlera i szeptały
Schnitzler w tej powieści ni- Schnitzler w tej powieści ni-
przemawającego do nas Ju2 przemawającego do nas Ju2
śmiechen dobronliwym śmiechen dobronliwym
od- od-
mu do ucha ciche słowa, ska mu do ucha ciche słowa, ska
koloryzuje, nie patrzy tylko ró zdali jaklejs odlegej koloryzuje, nie patrzy tylko ró zdali jaklejs odlegej
zwierciadłał Schitzier jedyną pane w mądrości serca kocha- zowemi okularami, lecz zwierciadłał Schitzier jedyną pane w mądrości serca kocha- zowemi okularami, lecz
Umarl pieca Wiednia, któ- Umarl pieca Wiednia, któ-
w swom rodzaju atmosfere jącego, ale podłościa w swom rodzaju atmosfere jącego, ale podłościa
życia strzega bystrem okiem obser- życia strzega bystrem okiem obser-
ry jednakowoż moca swej intu ry jednakowoż moca swej intu
uiedeńska z końca ubeglege uiedeńska z końca ubeglege
zmuszonego wciąż do' masko zmuszonego wciąż do' masko
watora ciemne zakamarki, ma watora ciemne zakamarki, ma
icj ertystycznej, rozleglośe icj ertystycznej, rozleglośe
stulecia. Bohaterami tych joge stulecia. Bohaterami tych joge
wanla się. wanla się.
le ulomności, nieznośne wady le ulomności, nieznośne wady
swych horyzontów. swych horyzontów.
glebia glebia
picrwszych dramatów są picrwszych dramatów są
Smierć podyktowała mu na Smierć podyktowała mu na
żydostwa, narzucone mu w go żydostwa, narzucone mu w go
swej kultury, siłą swej teskno swej kultury, siłą swej teskno
„das süsse Mädel „das süsse Mädel
miod: miod:
lusie lusie
głebszą chyba nowele p. t. „Das głebszą chyba nowele p. t. „Das
ty wyszedł daleko poza rogat ty wyszedł daleko poza rogat
dziewczyna wiedeńska, wie dziewczyna wiedeńska, wie
Sterben“, w której autor Sterben“, w której autor
Wyzwolenle przynieść może ki swego miasta rodzinnego. Wyzwolenle przynieść może ki swego miasta rodzinnego.
dziona za reke przez intuicie trzy slę prosto śmierci w o- tylko odrodzenie żydostwa na dziona za reke przez intuicie trzy slę prosto śmierci w o- tylko odrodzenie żydostwa na
ku miłości i w tej miłości zna ku miłości i w tej miłości zna
dująca jadyna racje swego ist dująca jadyna racje swego ist
nienia, oraz mlody człowiek nienia, oraz mlody człowiek
odwracający się od życia ak- odwracający się od życia ak-
tywnego, niezdołny do narzu- tywnego, niezdołny do narzu-
cenia rpeczywistości swej wo- cenia rpeczywistości swej wo-
li. przeciwstawiający tej rze- li. przeciwstawiający tej rze-
czyistości gest znutenia, u czyistości gest znutenia, u
śmiech madrości dojrzałej, któ śmiech madrości dojrzałej, któ
rej już uic zaimponować nie po rej już uic zaimponować nie po
trafl trafl
Potem rozszerza się widno- Potem rozszerza się widno-
krag Schnitzlera, który w ca- krag Schnitzlera, który w ca-
łym szeregu dramatów („Der łym szeregu dramatów („Der
eusame Weg“. eusame Weg“.
„Zwischen- „Zwischen-
cpidl“. „Das welte Land") da¬ cpidl“. „Das welte Land") da¬
te nam w ramach te nam w ramach
reallzmu reallzmu
psychologicznego, poglębione- psychologicznego, poglębione-