DOBS DOBS
ERVER ERVER
I. österr. behördl. konzessioniertes I. österr. behördl. konzessioniertes
Unternehmen für Zeitungs-Ausschnitte Unternehmen für Zeitungs-Ausschnitte
WIEN, I., WOLLZEILE WIEN, I., WOLLZEILE
TELEPHON R-23-0-43 TELEPHON R-23-0-43
Ausschnitt aus: Ausschnitt aus:
...** ...**
JUTRO PRACY JUTRO PRACY
(Warszawa) (Warszawa)
V V
LS LS
Stuprocentowy wiedeńczyk Stuprocentowy wiedeńczyk
ciach", despotyzmie mężczyzn, ciach", despotyzmie mężczyzn,
Depesze przyniosły wieść o zgo- Depesze przyniosły wieść o zgo-
wzniosłości serc kobiecych, fałszy- wzniosłości serc kobiecych, fałszy-
nie Arlura Schnitzlera, głośnego nie Arlura Schnitzlera, głośnego
niegdyś autora którego jednak wej mieszczańskiej moralności, hi niegdyś autora którego jednak wej mieszczańskiej moralności, hi
pokryzji człowieka i krótkotrwało- pokryzji człowieka i krótkotrwało-
współczesne pokolenie prawie zu- współczesne pokolenie prawie zu-
pełnie nie znało. A szkoda. Był to ( ści ziem kich uciech. Oto prawdzi pełnie nie znało. A szkoda. Był to ( ści ziem kich uciech. Oto prawdzi
umysł bardzo nieprzeciętny, jeden we źródło twórczości Schnitzlera. umysł bardzo nieprzeciętny, jeden we źródło twórczości Schnitzlera.
Wielu porównywało Schnitzlera Wielu porównywało Schnitzlera
z najciekawszych fin de - siecl z najciekawszych fin de - siecl
w Wilde’m. Porównanie niezbyt ko w Wilde’m. Porównanie niezbyt ko
istów, człowiek z przełomu wieku istów, człowiek z przełomu wieku
19-go i 20 go. Zapomnieliśmy o tym, rzystne. Wilde jest znacznie śmiel- 19-go i 20 go. Zapomnieliśmy o tym, rzystne. Wilde jest znacznie śmiel-
wielkim przełomie, stanowiącym szy. bardziej zdecydowany i błysko wielkim przełomie, stanowiącym szy. bardziej zdecydowany i błysko
tliwy, a pomimo to i Schnitzlerowi tliwy, a pomimo to i Schnitzlerowi
ogromną erę w życiu ludzkości, ma ogromną erę w życiu ludzkości, ma
nie można odmówić eleganckiej nie można odmówić eleganckiej
jąc przed oczyma bliższy, nowszy jąc przed oczyma bliższy, nowszy
przełom wywołany wielką wojną. swobody i subtelnej lekkości. po- przełom wywołany wielką wojną. swobody i subtelnej lekkości. po-
zwalającej dotykać nawet drasty- zwalającej dotykać nawet drasty-
Ten nowy zwrot przesłonił nam ca Ten nowy zwrot przesłonił nam ca
cznych tematów i sytuacyj. cznych tematów i sytuacyj.
łą perspektywę historyczną, choć łą perspektywę historyczną, choć
Nie protestując i nie oburzając Nie protestując i nie oburzając
kto wie, czy wobec kolei wieku hi- kto wie, czy wobec kolei wieku hi-
się z prawdziwą przyjemnością się z prawdziwą przyjemnością
stocja nie oceni go tylko jako logi stocja nie oceni go tylko jako logi
przyjmujemy sznitzlerowską frywol przyjmujemy sznitzlerowską frywol
czne następstwo i drobny zwrot czne następstwo i drobny zwrot
ność i chłodny humor, zarówno jak ność i chłodny humor, zarówno jak
wielkiego przełomu, zwunego fin wielkiego przełomu, zwunego fin
nieuchwytną tęsknotę i przesyt. nieuchwytną tęsknotę i przesyt.
de siecle¬ de siecle¬
Wmysliwszy się jednak lepiej w Wmysliwszy się jednak lepiej w
Schnitzlera nazywano epiku:ej- Schnitzlera nazywano epiku:ej-
ten cały świat pisarza, przedstawic ten cały świat pisarza, przedstawic
czykiem, albo pesymistą, a nawet czykiem, albo pesymistą, a nawet
ny z dużym realizmem, spostrzega- ny z dużym realizmem, spostrzega-
cynikiem. W żatnej z tych formu cynikiem. W żatnej z tych formu
my że niewyraźna mgiełka jakie my że niewyraźna mgiełka jakie
łek nie mieści się on bez reszty, a łek nie mieści się on bez reszty, a
goś romantyzmu, jakiejś fantastyki, goś romantyzmu, jakiejś fantastyki,
najlepiej pasuje do niego określe najlepiej pasuje do niego określe
obecnej we wszystkich dziełach pi obecnej we wszystkich dziełach pi
nie: stuprocentowy wiedeńczyk. nie: stuprocentowy wiedeńczyk.
sarza ukrywa zawze głębszą zadu- sarza ukrywa zawze głębszą zadu-
W nim samym, w jego śodowi- W nim samym, w jego śodowi-
sku i bohaterach tkwi żądza uży- mę nad rzeczywistością, pozwala sku i bohaterach tkwi żądza uży- mę nad rzeczywistością, pozwala
cia. Tam zaś gdzie istnieje ltwo spostrzedz niespodzianie poważną cia. Tam zaś gdzie istnieje ltwo spostrzedz niespodzianie poważną
zdobywana, nie rozkosz w dzisiej-i meska postawę wobec zagadnień zdobywana, nie rozkosz w dzisiej-i meska postawę wobec zagadnień
szem tego słowa znaczeniu może życia. Postawę zreszta, która nic szem tego słowa znaczeniu może życia. Postawę zreszta, która nic
nie rozstrzyga, która nie ma odwa- nie rozstrzyga, która nie ma odwa-
a raczej przyjemność, tam najłat a raczej przyjemność, tam najłat
gi rozstrzygać, widząc we wszyat- gi rozstrzygać, widząc we wszyat-
wiej rodzi się sceptycyzm. wiej rodzi się sceptycyzm.
kiem zmienną grę zjawisk. Można kiem zmienną grę zjawisk. Można
Schnitzler obracał się w kol Schnitzler obracał się w kol
się im przyglądać jak obrazkom w się im przyglądać jak obrazkom w
wiecznie wesołych beztroskich kól wiecznie wesołych beztroskich kól
kalejdoskopie, można podziwiać kalejdoskopie, można podziwiać
wiedeńskich. wiedeńskich.
grę barw, układ. czy niespodziewa- grę barw, układ. czy niespodziewa-
Z profesji lekarz wojskowy szu Z profesji lekarz wojskowy szu
ne asocjacje, ale więcej do filozoła ne asocjacje, ale więcej do filozoła
nie należy. nie należy.
kał tematów swych sztuk i utwo kał tematów swych sztuk i utwo
Czy to będzie „Zielona papuga" Czy to będzie „Zielona papuga"
rów w najbliższem otoczeniu. Prze- rów w najbliższem otoczeniu. Prze-
suwa więc przed nami korowód ac suwa więc przed nami korowód ac
czy „Kołdra Beatrice", „Samotna czy „Kołdra Beatrice", „Samotna
ścieżka" czy „łatwa zdobye* ścieżka" czy „łatwa zdobye*
tystek, ludzi teatru, złotą młodzież tystek, ludzi teatru, złotą młodzież
Porucznik Gustl" czy „Profeso Porucznik Gustl" czy „Profeso
ten cały krąg, w którym żyli po ten cały krąg, w którym żyli po
Bernardi", stosunek pisarza do te Bernardi", stosunek pisarza do te
dówczas oficerowie austrjaccy. dówczas oficerowie austrjaccy.
matu jest zawsze ten sam. najlepiej matu jest zawsze ten sam. najlepiej
Z dobrem cygarem w ustach, przy Z dobrem cygarem w ustach, przy
butelce starego wina, w towarzyst. butelce starego wina, w towarzyst.
może wyrażony słowami Paracelsa: może wyrażony słowami Paracelsa:
wie niegłupich towarzyszów, przy wie niegłupich towarzyszów, przy
Splotą się w jedno fałsz i prawda, Splotą się w jedno fałsz i prawda,
dźwięcznym śmiechu pięknych ko dźwięcznym śmiechu pięknych ko
Sen i jawa Pewności nigdzie niema. Sen i jawa Pewności nigdzie niema.
biet, bez ciążących myśli o jutrze, biet, bez ciążących myśli o jutrze,
I nic nie wiemy jeden o drugim. I nic nie wiemy jeden o drugim.
w przytulnym gabinecie restaura- w przytulnym gabinecie restaura-
JJak nic nie wiemy o samym sobie, JJak nic nie wiemy o samym sobie,
cyjnym przyjemnie jest polilozoło- cyjnym przyjemnie jest polilozoło-
Wszystko jest grąl.. Wszystko jest grąl..
wać o zagadkowych zjawiskach, po wać o zagadkowych zjawiskach, po
J. S. T. J. S. T.
rozmawiać o „,dziwnych miłos rozmawiać o „,dziwnych miłos
ERVER ERVER
I. österr. behördl. konzessioniertes I. österr. behördl. konzessioniertes
Unternehmen für Zeitungs-Ausschnitte Unternehmen für Zeitungs-Ausschnitte
WIEN, I., WOLLZEILE WIEN, I., WOLLZEILE
TELEPHON R-23-0-43 TELEPHON R-23-0-43
Ausschnitt aus: Ausschnitt aus:
...** ...**
JUTRO PRACY JUTRO PRACY
(Warszawa) (Warszawa)
V V
LS LS
Stuprocentowy wiedeńczyk Stuprocentowy wiedeńczyk
ciach", despotyzmie mężczyzn, ciach", despotyzmie mężczyzn,
Depesze przyniosły wieść o zgo- Depesze przyniosły wieść o zgo-
wzniosłości serc kobiecych, fałszy- wzniosłości serc kobiecych, fałszy-
nie Arlura Schnitzlera, głośnego nie Arlura Schnitzlera, głośnego
niegdyś autora którego jednak wej mieszczańskiej moralności, hi niegdyś autora którego jednak wej mieszczańskiej moralności, hi
pokryzji człowieka i krótkotrwało- pokryzji człowieka i krótkotrwało-
współczesne pokolenie prawie zu- współczesne pokolenie prawie zu-
pełnie nie znało. A szkoda. Był to ( ści ziem kich uciech. Oto prawdzi pełnie nie znało. A szkoda. Był to ( ści ziem kich uciech. Oto prawdzi
umysł bardzo nieprzeciętny, jeden we źródło twórczości Schnitzlera. umysł bardzo nieprzeciętny, jeden we źródło twórczości Schnitzlera.
Wielu porównywało Schnitzlera Wielu porównywało Schnitzlera
z najciekawszych fin de - siecl z najciekawszych fin de - siecl
w Wilde’m. Porównanie niezbyt ko w Wilde’m. Porównanie niezbyt ko
istów, człowiek z przełomu wieku istów, człowiek z przełomu wieku
19-go i 20 go. Zapomnieliśmy o tym, rzystne. Wilde jest znacznie śmiel- 19-go i 20 go. Zapomnieliśmy o tym, rzystne. Wilde jest znacznie śmiel-
wielkim przełomie, stanowiącym szy. bardziej zdecydowany i błysko wielkim przełomie, stanowiącym szy. bardziej zdecydowany i błysko
tliwy, a pomimo to i Schnitzlerowi tliwy, a pomimo to i Schnitzlerowi
ogromną erę w życiu ludzkości, ma ogromną erę w życiu ludzkości, ma
nie można odmówić eleganckiej nie można odmówić eleganckiej
jąc przed oczyma bliższy, nowszy jąc przed oczyma bliższy, nowszy
przełom wywołany wielką wojną. swobody i subtelnej lekkości. po- przełom wywołany wielką wojną. swobody i subtelnej lekkości. po-
zwalającej dotykać nawet drasty- zwalającej dotykać nawet drasty-
Ten nowy zwrot przesłonił nam ca Ten nowy zwrot przesłonił nam ca
cznych tematów i sytuacyj. cznych tematów i sytuacyj.
łą perspektywę historyczną, choć łą perspektywę historyczną, choć
Nie protestując i nie oburzając Nie protestując i nie oburzając
kto wie, czy wobec kolei wieku hi- kto wie, czy wobec kolei wieku hi-
się z prawdziwą przyjemnością się z prawdziwą przyjemnością
stocja nie oceni go tylko jako logi stocja nie oceni go tylko jako logi
przyjmujemy sznitzlerowską frywol przyjmujemy sznitzlerowską frywol
czne następstwo i drobny zwrot czne następstwo i drobny zwrot
ność i chłodny humor, zarówno jak ność i chłodny humor, zarówno jak
wielkiego przełomu, zwunego fin wielkiego przełomu, zwunego fin
nieuchwytną tęsknotę i przesyt. nieuchwytną tęsknotę i przesyt.
de siecle¬ de siecle¬
Wmysliwszy się jednak lepiej w Wmysliwszy się jednak lepiej w
Schnitzlera nazywano epiku:ej- Schnitzlera nazywano epiku:ej-
ten cały świat pisarza, przedstawic ten cały świat pisarza, przedstawic
czykiem, albo pesymistą, a nawet czykiem, albo pesymistą, a nawet
ny z dużym realizmem, spostrzega- ny z dużym realizmem, spostrzega-
cynikiem. W żatnej z tych formu cynikiem. W żatnej z tych formu
my że niewyraźna mgiełka jakie my że niewyraźna mgiełka jakie
łek nie mieści się on bez reszty, a łek nie mieści się on bez reszty, a
goś romantyzmu, jakiejś fantastyki, goś romantyzmu, jakiejś fantastyki,
najlepiej pasuje do niego określe najlepiej pasuje do niego określe
obecnej we wszystkich dziełach pi obecnej we wszystkich dziełach pi
nie: stuprocentowy wiedeńczyk. nie: stuprocentowy wiedeńczyk.
sarza ukrywa zawze głębszą zadu- sarza ukrywa zawze głębszą zadu-
W nim samym, w jego śodowi- W nim samym, w jego śodowi-
sku i bohaterach tkwi żądza uży- mę nad rzeczywistością, pozwala sku i bohaterach tkwi żądza uży- mę nad rzeczywistością, pozwala
cia. Tam zaś gdzie istnieje ltwo spostrzedz niespodzianie poważną cia. Tam zaś gdzie istnieje ltwo spostrzedz niespodzianie poważną
zdobywana, nie rozkosz w dzisiej-i meska postawę wobec zagadnień zdobywana, nie rozkosz w dzisiej-i meska postawę wobec zagadnień
szem tego słowa znaczeniu może życia. Postawę zreszta, która nic szem tego słowa znaczeniu może życia. Postawę zreszta, która nic
nie rozstrzyga, która nie ma odwa- nie rozstrzyga, która nie ma odwa-
a raczej przyjemność, tam najłat a raczej przyjemność, tam najłat
gi rozstrzygać, widząc we wszyat- gi rozstrzygać, widząc we wszyat-
wiej rodzi się sceptycyzm. wiej rodzi się sceptycyzm.
kiem zmienną grę zjawisk. Można kiem zmienną grę zjawisk. Można
Schnitzler obracał się w kol Schnitzler obracał się w kol
się im przyglądać jak obrazkom w się im przyglądać jak obrazkom w
wiecznie wesołych beztroskich kól wiecznie wesołych beztroskich kól
kalejdoskopie, można podziwiać kalejdoskopie, można podziwiać
wiedeńskich. wiedeńskich.
grę barw, układ. czy niespodziewa- grę barw, układ. czy niespodziewa-
Z profesji lekarz wojskowy szu Z profesji lekarz wojskowy szu
ne asocjacje, ale więcej do filozoła ne asocjacje, ale więcej do filozoła
nie należy. nie należy.
kał tematów swych sztuk i utwo kał tematów swych sztuk i utwo
Czy to będzie „Zielona papuga" Czy to będzie „Zielona papuga"
rów w najbliższem otoczeniu. Prze- rów w najbliższem otoczeniu. Prze-
suwa więc przed nami korowód ac suwa więc przed nami korowód ac
czy „Kołdra Beatrice", „Samotna czy „Kołdra Beatrice", „Samotna
ścieżka" czy „łatwa zdobye* ścieżka" czy „łatwa zdobye*
tystek, ludzi teatru, złotą młodzież tystek, ludzi teatru, złotą młodzież
Porucznik Gustl" czy „Profeso Porucznik Gustl" czy „Profeso
ten cały krąg, w którym żyli po ten cały krąg, w którym żyli po
Bernardi", stosunek pisarza do te Bernardi", stosunek pisarza do te
dówczas oficerowie austrjaccy. dówczas oficerowie austrjaccy.
matu jest zawsze ten sam. najlepiej matu jest zawsze ten sam. najlepiej
Z dobrem cygarem w ustach, przy Z dobrem cygarem w ustach, przy
butelce starego wina, w towarzyst. butelce starego wina, w towarzyst.
może wyrażony słowami Paracelsa: może wyrażony słowami Paracelsa:
wie niegłupich towarzyszów, przy wie niegłupich towarzyszów, przy
Splotą się w jedno fałsz i prawda, Splotą się w jedno fałsz i prawda,
dźwięcznym śmiechu pięknych ko dźwięcznym śmiechu pięknych ko
Sen i jawa Pewności nigdzie niema. Sen i jawa Pewności nigdzie niema.
biet, bez ciążących myśli o jutrze, biet, bez ciążących myśli o jutrze,
I nic nie wiemy jeden o drugim. I nic nie wiemy jeden o drugim.
w przytulnym gabinecie restaura- w przytulnym gabinecie restaura-
JJak nic nie wiemy o samym sobie, JJak nic nie wiemy o samym sobie,
cyjnym przyjemnie jest polilozoło- cyjnym przyjemnie jest polilozoło-
Wszystko jest grąl.. Wszystko jest grąl..
wać o zagadkowych zjawiskach, po wać o zagadkowych zjawiskach, po
J. S. T. J. S. T.
rozmawiać o „,dziwnych miłos rozmawiać o „,dziwnych miłos